سیم بکسل: صنایع مفتول بکسل پارس، پیشگام در تولید مفتول و طناب فولادی با رویکردی ملی و صادرات‌محور

سیم بکسل و مشتقات آن، از جمله مفتول‌های فولادی و طناب‌های فولادی، شریان حیاتی بسیاری از صنایع از جمله ساخت‌وساز، نفت و گاز، و حمل‌ونقل هستند. در راستای خودکفایی و ارزآوری برای کشور، صنایع مفتول بکسل پارس، به عنوان بزرگترین شرکت تولیدکننده مفتول و طناب فولادی به صورت عمده در کشور، نقشی محوری ایفا می‌کند. این شرکت، با تکیه بر دانش فنی روز دنیا و ظرفیت تولید چشمگیر، گام‌های بلندی در مسیر تامین نیاز داخلی و صادرات این محصولات استراتژیک برداشته است.

مهندس مجید سیستانی، مدیر پروژه کارخانه صنایع مفتول بکسل پارس، در گفت‌وگو با گروه رسانه‌ای پردازش در سال ۱۴۰۳، به تشریح اهداف و برنامه‌های این مجموعه پرداخت. او تاکید کرد که صنایع مفتول بکسل پارس، واقع در منطقه ویژه اقتصادی سیرجان، با تمرکز بر صادرات محصولات خود، زمینه ارزآوری قابل توجهی را برای کشور فراهم می‌آورد.


تاریخچه و ظرفیت صنایع مفتول بکسل پارس

شرکت صنایع مفتول بکسل پارس در سال ۱۳۸۹، با هدف تولید انواع مفتول‌ها و طناب‌های فولادی و با ظرفیت سالانه ۶۰ هزار تن، در منطقه‌ای استراتژیک نظیر سیرجان تاسیس شد. سهامداران اصلی این شرکت، مجموعه‌های قدرتمندی همچون جهان فولاد سیرجان، سرمایه‌گذاری و توسعه گل گهر، و حمل و نقل ترکیبی مواد معدنی گهر ترابر سیرجان هستند که پشتوانه محکمی برای فعالیت‌های گسترده این شرکت محسوب می‌شوند.

این پروژه ملی، علاوه بر تامین نیازهای صنعتی، دستاوردهای مهمی در حوزه اشتغال‌زایی داشته است؛ به طور مستقیم بیش از ۳۰۰ نفر و به طور غیر مستقیم حدود ۹۰۰ نفر از طریق فعالیت‌های این مجموعه به کار مشغول شده‌اند. الزامات زیربنایی این طرح، شامل ساخت سالن‌های تولید، انبار، و ساختمان‌های جنبی، همچنین خرید امتیازات آب، برق و گاز و اجرای یوتیلیتی‌های کارخانه مانند پست برق ۱۳۲/۲۰، ایستگاه گاز، و کمپرسور پمپ، به طور کامل انجام شده است.


محصولات متنوع و کاربردی صنایع مفتول بکسل پارس

مهندس سیستانی در ادامه صحبت‌های خود به معرفی محصولات کلیدی این شرکت پرداخت:

  1. مفتول فولادی PC Wire: این مفتول برای تقویت سازه‌های پیش‌تنیده بتن آرمه، در تراورس‌های مترو، تیرچه‌های سقفی، تیر برق‌های گرد و مستطیلی بتنی، و لوله‌های بتنی انتقال آب کاربرد دارد.

  2. استرند فولادی PC Strand: مورد استفاده در ساختمان‌ها، عمارت‌ها، پل‌ها، منابع آب، فرودگاه‌ها، تونل‌ها، آشیانه هواپیما، سکوهای حفاری نفت، و ایستگاه‌های انرژی.

  3. مفتول فنری (Spring Wire): کاربرد در صنعت اتومبیل، ادوات کشاورزی، صنعت مبلمان، و تجهیزات صنعتی.

  4. مفتول ACSR: مورد استفاده در صنایع کابل‌سازی فشار قوی و به عنوان هادی در کابل‌های مخابراتی.

  5. طناب فولادی گالوانیزه (طناب‌های فولادی زنگ‌نزن): مناسب برای بنادر، صنایع نفت و گاز، و معادن.

  6. طناب فولادی سیاه: برای انواع بالابر، جرثقیل، خودروسازی، معادن و حمل و نقل.

  7. مفتول گلخانه‌ای: (مورد اشاره در متن، اما جزئیات بیشتر نیاز است). این مفتول‌ها در سازه‌های گلخانه‌ای، مزارع، و صنعت خودرو کاربرد دارند.

امروزه، به دلیل مزایای چشمگیر مفتول‌های فولادی PC Wire و PC Strand، از جمله استحکام بالا، وزن سبک و قیمت مناسب، استفاده از آن‌ها در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی سبک و سنگین به شدت افزایش یافته است. با این حال، شرکت‌های تولیدکننده داخلی به تنهایی پاسخگوی نیاز کشور به انواع مفتول و طناب‌های فولادی نیستند.


چالش‌ها و چشم‌انداز آینده

طبق تحقیقات وزارت صنعت، معدن، و تجارت، ظرفیت تولید محصولات مذکور در کشور کمتر از ۵۰ هزار تن در سال است، در حالی که سالانه ۵۰ تا ۷۰ هزار تن از این محصولات وارد می‌شود. این امر منجر به خروج بیش از ۱۰۰ میلیون دلار ارز به صورت متوسط در سال از کشور می‌گردد که نشان‌دهنده اهمیت تولید داخلی این محصولات است.

صنایع مفتول بکسل پارس با بهره‌گیری از تکنولوژی و تجهیزات اصلی از شرکت‌های معتبر اروپایی، محصولاتی با کیفیت جهانی تولید می‌کند که قابلیت رقابت با نمونه‌های اروپایی و خارجی را دارند. این امر نه تنها به خودکفایی در تولید این محصولات کمک می‌کند، بلکه زمینه صادرات به کشورهای منطقه و ارزآوری بیشتر برای کشور را فراهم می‌سازد.

اجرای این کارخانه در دو فاز برنامه‌ریزی شده است. فاز اول، شامل تولید مفتول و استرند فولادی، با بیش از ۹۵ درصد تجهیزات نصب شده و آماده‌سازی برای تست سرد است. متاسفانه، به دلیل تغییرات در قوانین سامانه جامع تجارت (از جمله سقف تعیین‌شده برای واردات، طولانی شدن پروسه تمدید زمانی LC، نیاز به ثبت سفارش مجدد و عدم تمدید فیش‌های ارزی)، راه‌اندازی فاز اول با تاخیری بیش از ۱.۵ سال مواجه شده است.

فاز دوم کارخانه نیز به تولید انواع طناب‌های فولادی، مفتول ACSR، مفتول گالفان و غیره اختصاص دارد. کلیه پیش‌نیازهای لازم از جمله سالن‌های تولید و یوتیلیتی‌ها تکمیل شده‌اند و تجهیزات اصلی توسط شرکت تکنولوگ در حال ساخت است.

پس از پیگیری‌های مکرر، مشکلات مربوط به ثبت سفارش و تمدید زمانی LC برای فاز اول مرتفع شده است. مهندس سیستانی ابراز امیدواری کرد که مسئولان بانک مرکزی راهکاری اجرایی برای حل موضوع تمدید فیش‌های ارزی این شرکت ارائه دهند تا هرچه سریع‌تر تجهیزات موجود در گمرک بندرعباس ترخیص شوند. بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، تا اواخر بهمن ماه سال جاری، فاز اول این کارخانه (تولید انواع مفتول‌ها و استرندهای فولادی PC Wire و PC Strand) با ظرفیت ۴۰ هزار تن در سال به بهره‌برداری خواهد رسید. این اقدام نه تنها نیاز داخلی را برطرف می‌کند، بلکه با صادرات این محصولات مهم، به ارزآوری برای کشورمان کمک شایانی خواهد کرد.